İdrar kaçırma, genellikle 5 yaşından büyük çocuklarda isteyerek ya da istemeyerek, kıyafetini veya yatağını ıslatmasıdır. İdrar kaçırmanın nedenleri arasında mesane hastalıklarına bağlı birçok sorun vardır. Çocuğun alışkanlarını değiştirme ve ilaç tedavisi uygulanabilir.
Ebeveynler çocuklarına tuvalet eğitimi verirler. Mesane kapasitesinin gelişmesiyle birlikte idrar tutmayı öğrenir. Gece çocukların idrar kaçırmasının ana nedeni, mesane duvarının gelişmemesiyle ilgilidir. Bu durumda yaş aralığı değişiklik gösterir. Yapılan bir araştırmaya göre; 3 yaşındaki çocukların %40’ı, 5 yaşındaki çocukların %20’si, 6 yaşındaki çocukların %10’u altına idrar kaçırır.
Ebeveynler çocuklarının 5-6 yaşlarına geldiğinde bu tür sorunlarla ilgilenmeye başlarlar. İlgilenme ve tuvalet eğitiminde başarılı olunmadığı takdirde, 7-8 yaşlarında doktora giderek yardım isterler. Türkiye’de yapılan araştırmada; 7-11 yaş aralığındaki erkek çocukların %16’sında, kız çocuklarının %11’inde altına idrar kaçırma sorunu görülmektedir.
İdrar Kaçırmanın Nedenleri
İdrar kaçırmanın fizyolojik ve duygusal olmak üzere birçok nedeni olabilir. Gazlı içecek kullanımı, idrar yolu enfeksiyonları, şeker hastalığı, kabızlık, stres, böbrek hastalıkları, uyku sorunu çocuklarda isteyerek ya da istemeyerek idrar kaçırmaya neden olabilir.
Doktorlar idrar kaçıran çocukların büyük çoğunluğu, uykuda mesane doluluğunu hissedemediği söylenmektedir. Anne ya da babanın çocukken idrar kaçırma gibi bir sorunu varsa, genetik olarak çocuklarda da aynı sorun görülebilir.
Aşağıdaki nedenleri inceleyerek çocuğunuzda idrar kaçırma rahatsızlığı olup olmadığını anlayabilirsiniz.
Mesane kaslarının henüz gelişmemiş olması
Yorgunluk
Gün içinde çok sıvı tüketme
Aile içinde huzursuzluk yaşanması
Tuvalet eğitiminde şiddet görme
Hiperaktivite bozukluğu
Uyurken antidiüretik hormonunun yeterli salgılanmaması
Uyku apnesi
Tuvalete zamanında gitmeme
İdrarı yaparken bitirmeden çıkma
Küçük mesaneye sahip olma
Tanı Nasıl Koyulur?
Doktor bir takım soruların yanıtını arayarak, idrar kaçırma tanısını koyabilir.
İdrar ve dışkı alışkanlıkları
Sıvı tüketimi
Uyku düzeni
Psikolojik sorunlar
Ailede idrar kaçırma sorunu
Kabızlık
İdrar yaparken ağrı ve yanma oluşması
Tanı koymak için doktor yukarıdaki sorulara cevap arayacaktır. Bir ebeveyn olarak, bu tür sorunların olup olmadığını çizelge oluşturarak kayıt altına alabilirsiniz. Doktor gerek duyarsa, kan testi, röntgen, idrar testi ve MR çekimi yapabilir. Nörolojik rahatsızlıklar, enfeksiyon ve şeker hastalığı olup olmadığı araştırılır.
Nasıl Tedavi Edilir?
Bir ebeveyn olarak çocuğun alışkanlarını değiştirerek ya da doktordan yardım alarak ilaç tedavisi uygulayabilirsiniz.
Sıvı tüketimi azaltılmalı
Yatmadan önce su içilmemeli
Kafeinli yiyecek ve gazlı içecek tüketiminin yasaklanmalı
Uyumadan önce tuvalete gitme
Gece yatakta idrar kaçırmayı önlemek için, belli aralıklarda tuvalete gitmesi için uyandırılmalı
Çocuk okula gidiyorsa, her teneffüste tuvalete gitmeli
Her gün büyük tuvaletinin yaptırılmalı
Alafranga (klozet) tuvalet kullanımı tercih edilmeli
Çocuğun alışkanlıkları değiştirilmesi için uygulanan yöntemler işe yaramıyorsa, ilaç tedavisi uygulanabilir. Kullanılan ilaçların ağız kuruluğu, görme sorunu, ateş, yüz kızarması, sinirlilik gibi yan etkileri, okul eğitiminde başarısızlığa neden olabilir.
Bir ebeveyn olarak çocuğunuzun yaşam alışkanlarını değiştiremiyorsanız, yatağını ıslatıp ıslatmadığını öğrenmek için alarm uygulaması kullanabilir ya da çocuk psikiyatrisinden yardım alabilirsiniz.
